Restoratif tedavi dişin sert dokularında (mine ve dentin) çürük ya da travmaya bağlı meydana gelen madde kayıplarının onarılması işlemidir. Ayrıca, diş şeklini ve rengini değiştirerek estetik görümler elde etmeyi amaçlayan girişimler içerir.
Dişte en sık madde kaybına neden olan faktör diş çürüğüdür. Diş çürüğü, çürüğe sebep olan yiyecek ve içeceklerin (şeker ve karbonhidrat içerikli yiyecekler, asitli ve şekerli içecekler) tüketilmesinden sonra dişlerin tam temizlenememesiyle oluşur. Diş çürüğü oluştuğunda sıcak, soğuk, tatlı hassasiyeti başlar. Dişin yüzeylerinde kahverengi görünümler oluşur. Her kahverengi leke çürük olmadığı gibi, her çürük de kahverengi değildir; bazen beyaz renkte çürük veya çürük başlangıcı lezyonlar görülebilir. Her çürük görünen yüzeyde olmayabilir. Bu yüzden düzenli diş kontrollerinin yapılması gerekmektedir.
Dişlerde çürüğe ve ya travmaya bağlı oluşan kayıplar diş dolguları ile restore edilerek dişin normal fonksiyonunu sürdürmesi amaçlanır. Diş dolgu materyali olarak; arka bölgelerde özellikle mekanik kuvvetlere dirençli materyaller tercih edilirken; ön bölge tedavilerinde estetik materyaller tercih edilir. Dolgu materyali olarak; amalgam ve kompozit kullanılır. Ayrıca madde kaybı çok olan dişlerde laboratuvar destekli üretimle elde edilen porselen dolgular yapılır.
Amalgam civa, bakır, kalay içeren gri renkli bir dolgu materyalidir. İçeriğinin sağlık açısından kullanımı tartışmalıdır. Danimarka ve Norveç gibi bazı Avrupa ülkelerinde kullanımı yasaklanmıştır.1 Finlandiya, Hollanda, Japonya, Singapur amalgam kullanımını azaltmıştır.2 Günümüzde amalgam dolguların zararlarına dair çalışmalar bulunmaktadır. Ancak Amerikan Diş Hekimleri Birliği ve Amerikan Gıda ve İlaç Birliği amalgamın diş dolgu materyali olarak kullanımını güvenli ve efektif bir yöntem olarak ilan etmiştir. 3,4 Fakat amalgam dolgunun yapılması için bazı durumlarda dişteki sağlam dokulardan almak gerekebilir. Ve gri renginden dolayı estetik bölgelerde kullanılamaz. Bu yüzden kliniğimizde amalgam dolgu yapılmamaktadır. Var olan dolgunun uyumu ve sağlığına göre değiştirilmesine karar verilmektedir.
Kompozit dolgular; estetik, mekanik özellikleri kuvvetli dolgulardır. En sık kullanılan dolgu materyallerindendir. Diş rengine uyumlu renk skalasına sahiptir. Diş dokusuna bağlanımı kuvvetli olduğu için sadece çürüğün uzaklaştırılması ile uygulanabilir, kalan diş dokusunu korur ve destekler. Tek seansta tamamlanabilir.
Madde kaybının fazla olduğu, kalan diş dokusunun yetersiz olduğu durumlarda kompozit dolgunun bağlanacağı yüzey yetersiz kalır ve dolgu mekanik olarak dirençsiz olur. Böyle durumlarda porselen materyalinden dolgular hazırlanır. Tüm çürük doku uzaklaştırılıp ölçü alınır ve dolgu laboratuvarda dizayn edilir. Laboratuvarda hazırlandığı için komşu dişlerle uyumu çok yüksek olur. Kalan diş dokusunu destekler ve estetiklerdir. Diş kaybına göre; inley, onley veya overley şeklinde hazırlanabilir.
En dıştaki mine tabakasının altında dentin tabakası bulunur. Dentin, tübüllü yapısından dolayı ağız ortamına açıldığında hassasiyete sebep olur. Diş eti çekilmesi, dişte çatlak oluşumu, diş sıkmalara bağlı aşınmalarla dentin yüzeyi açığa çıkar. Bu durumda soğuk hassasiyeti oluşur. Dentin hassasiyetinin tedavisi; dişe hassasiyet giderici maddelerin uygulanmasıyla yapılır. Diş dokusunda kaybın olduğu durumlarda kompozit dolgularla diş bütünlüğü sağlanır.
English